Froyen-lider I
Froyen-lider 2, 3, 4
Froyen-lider 5 +6 Froyen-lider 7
קאַדיע מאָלאָדאָװסקי (1894־1975)
איז געבױרן געװאָרן אין קאַרטוז־בערעזע, װײַסרוסלאַנד. נישט געקוקט אױף דעם װאָס זי איז געװען אַ מײדל האָט זי געלערנט חומש בײַם טאַטן װאָס איז געװען אַ מלמד, און שפּעטער גמרא און רוסיש מיט פּריװאַטע לערערס. אין די 1920ער יאָרן האָט זי זיך באַזעצט אין װאַרשע און האָט געאַרבעט בײַ טאָג װי אַ לערערין אין די ייִדישיסטישע סאָציאַליסטישע צישאָ־שולן און אין אָװנט אין אַ העברעיִשער שול פֿון דער קהילה. אירע תּלמידים האָבן געדינט װי אַן אינספּיראַציע פֿאַר אַ סך פֿון אירע קינדערלידער. אַלײן אַ הײסע ציוניסטקע האָט זי חתונה געהאַט מיט אַ קאָמוניסט, דעם היסטאָריקער און ליטעראַטור־קריטיקער שׂימחה לעװ, און פֿון 1935 האָבן זײ געװױנט דער עיִקר, אַחוץ 3 יאָר, אין אַמעריקע. קײן קינדער האָבן זײ ניט געהאַט.
„קאַדיע” װערט באַטראַכט װי די װיכטיקסטע שרײַבערין אין דער מאָדערנער ייִדישער ליטעראַטור און אַן ערשטקלאַסיקער און פּראָדוקטיװער פּאָעט לױט אַלע סטאַנדאַרדן, נישט געקוקט אױף איר געשלעכט. זי האָט אַרױסגעגעבן אַכט בענד לידער, אַ זאַמלונג דערצײלונגען, עטלעכע ראָמאַנען, און אין ניו־יאָרק האָט זי אױך רעדאַקטירט אַ ליטעראַריש־קולטורעלע צײַטשריפֿט, סבֿיבֿה.
אין איר שרײַבן אַנטפּלעקט זיך אַ פֿרױ װאָס האָט געשטרעבט צו מאַכן שלום צװישן די אַנטקעגנדיקע כּוחות פֿון רעליגיע און מאָדערנקײט, אַ רעאַליסט און אַ סקעפּטיקער װאָס האָט געבענקט נאָך נסים, אַ פֿילאָסאָפֿישע דענקערין בײַ װעמען די טיפֿסטע טראַגעדיע איז אַלע מאָל געװען געמישט מיט איראָניע און הומאָר, און אַ גײַסטיקע זוכערין װאָס האָט זיך מיאש געװען אין גאָט און אין דער מענטשהײט. פּאַפּירענע בריקן, 1999 פֿון קעטערין העלערסטײן ברענגט אַ כּוללדיקע זאַמלונג פֿון אירע בעסטע פּאָעטישע װערק אױף ענגליש.
וואָך 8 האָב איך געשטעלט בלויז 2 פֿון די 8 לידער. איצט ברענג איך דאָס גאַנצע כּדי לייענערס זאָלן זיך באַקענען מיט דעם גאַנצן וווּנדערלעכן ליד. לידער 6 און 7 האָבן דירעקט צו טאָן מיט מאַמעס.
פֿרויען־לידער
עס װעלן די פֿרױען פֿון אונדזער משפּחה בײַ נאַכט אין חלומות
מיר קומען און זאָגן:
מיר האָבן אין צניִעות אַ לױטערע בלוט איבער דורות געטראָגן,
צו דיר עס געבראַכט װי אַ װײַן אַ געהיטן אין קױשערע קעלערס
פֿון אונדזערע הערצער.
און אײנע װעט זאָגן:
איך בין אַן עגונה געבליבן װען ס’זענען די באַקן
צװײ רױטלעכע עפּל אױף בױם נאָך געשטאַנען,
און כ’האָב מײַנע צײנער די װײַסע צעקריצט אין די אײנזאַמע נעכט פֿון דערװאַרטונג.
און איך װעל די באָבעס אַנטקעגנגײן זאָגן:
װי הערבסטיקע װינטן יאָגן נאָך מיר זיך
ניגונים פֿאַרװעלקטע פֿון אײַערע לעבנס.
און איר קומט מיר אַנטקעגן,
װוּ די גאַס איז נאָר טונקל,
און װוּ סליגט נאָר אַ שאָטן:
און צו װאָס אָט דאָס בלוט אָן אַ טומאה
ס’זאָל זײַן מײַן געװיסן, װי אַ זײַדענער פֿאָדעם
אױף מײַן מוח פֿאַרבונדן,
און מײַן לעבן אַן אױסגעפֿליקט בלאַט פֿון אַ ספֿר
און די שורה די ערשטע פֿאַרריסן?
II
צו דעם װעל איך קומען,
װער ס’האָט דער ערשטער מיר מײַן פֿרױענפֿרײד געבראַכט
און זאָגן: מאַן,
כ’האָב נאָך אײנעם מײַן שטילן בליק פֿאַרטרױט
און אין אַ נאַכט לעם אים מײַן קאָפּ געלײגט,
ערשט האָב איך מײַן צער,
װי בינען אָנגעשטאָכענע אַרום מײַן האַרץ געבראַכט
און האָב קײן האָניק ניט אױף לינדערן מײַן װוּנד.
און ס’װעט דער מאַן מיך נעמען פֿאַרן צאָפּ,
װעל איך אַנידערברעכן זיך אױף בײדע פֿיס
און בלײַבן אױפֿן שװעל װי די פֿאַרשטײנערונג פֿון סדום,
איך װעל די הענט אַרױפֿהײבן צום קאָפּ,
װי ס’פֿלעגט מײַן מאַמע בײַם בענטשן ליכט,
נאָר ס’װעלן מײַנע פֿינגער שטײן װי צען געצײלטע זינד.
III
אַ מאָל איז אַ שטײנערנער טרעפּ אַזױ זיס װי אַ קישן,
אַז כ’לײג זיך אַנידער לענגאױס אױף זײַן קאַלטקײט,
װען כ’קאָן נישט דערטראָגן צום שטאָק צו דעם דריטן,
מײַן קאָפּ מיט די דינע פֿאַרטריקנטע ליפּן.
כ’בין דעמאָלט אַ שטילע פֿאַרחלשטע מײדל,
װאָס שאַרט זיך אָן דר’ערד מיט פֿאַרגליװערטע גלידער,
און בלײַבט ערגעץ ליגן
אַלײן בײַ דער נאַכט אױף די שטײנערנע שטיגן.
1924
IV
דעם שפּיגל מוז איך אָפּקערן,
עס זאָל מײַן פּנים איצט אין שטילער נאַכט
אױף מיר ניט קוקן מיט שטײַפֿע ליפּן:
איך װעל שױן ניט באַרעכענען װאָס כ’האָב ביז איצטער ניט באַרעכנט.
שאָקל איך דעם קאָפּ אַנטקעגן װאַנט,
װי צו אַ לעבעדיקן מענטשן װאָס באַדױערט,
װי צו אַן אַלטן גוטן־פֿרײַנד.
אין שטילקײט פֿון דער נאַכט איז גאַנץ עגאַל
צי כ’בין גערעכט צי אומגערעכט,
עס זײַנען מײַנע ברעמען שװער און נאָך ניט אױסגעלאָדן,
און ס’ציִען זיך די גלידער מײַנע צו דער ערד,
אױף שטומער אָנפֿאַרטרױונג צו איר אוראַלטן געװיסן.
V
לאַנג און מילד זײַנען די תּמוז־אָבֿיקע באַגינענס,
װען כ’האַלט מײַן קאָפּ דעם װאַכן
אױף אַ ברױנער אָפּגעברענטער האַנט:
מאַן,
איך האָב לעם זיך פֿאַר דיר אַן אָרט אַן אָפּגעהיטן,
פֿאַר מיר האָב איך ניט אָפּגעהיט קײן רו און אָרט.
דורך צוגעמאַכטע אױגן פֿאַלן לאַנגזאַמער און װאַרעמער די טרערן,
און שטילקײט לײגט זיך אױס,
װי העזלעך דרימלענדיקע אַרום בעט,
אָט װעט דער טאָג אַן ערשטן רוף טאָן
און אַלע װעלן זיך צעלױפֿן
און איך װעל אױפֿשטײן צו אַ שװערן לאַנגן װעג.1926
VI
פֿאַר כּלות אָרעמע װאָס זײַנען דינסטמײדלעך געװען,
צאַפּט די מוטער שׂרה פֿון פֿעסער טונקעלע
און קריגן פֿינקלענדיקן װײַן.
װעמען ס’איז אַ פֿולער קרוג באַשערט,
טראָגט די מוטער שׂרה אים מיט בײדע הענט,
און װעמען ס’איז באַשערט אַ בעכערל אַ קלײנס
פֿאַלט דער מוטער שׂרהס טרער אין אים אַרײַן.
און פֿאַר גאַסן־מײדלעך
װען װײַסע חופּה־שיכלעך חלומען זיך זײ,
טראָגט די מוטער שׂרה האָניק לױטערן,
אױף קלײנע טעצעלעך,
צו זײער מידן מױל.
פֿאַר כּלות אָרעמע, פֿון אַ מיוחסדיקן שטאַם
װאָס שעמען זיך דאָס אױסגעלאַטעטע װעש
ברענגען צו דער שװיגער פֿאַרן אױג,
פֿירט די מוטער רבֿקה קעמלען אָנגעלאָדענע
מיט װײַסן לײַװנטלײַן.
און װען די פֿינצטערניש שפּרײט אױס זיך פֿאַר די פֿיס,
און ס’קניִען אַלע קעמלען צו דער ערד צו רו
מעסט די מוטער רבֿקה לײַװנט אייל נאָך אײל
פֿון די פֿינגערלעך פֿון האַנט ביזן גאָלדענעם בראַסלעט.
פֿאַר די װאָס האָבן מידע אױגן
פֿון נאָכקוקן נאָך יעדן שכנותדיקן קינד,
און דאַרע הענט פֿון גאַרן
נאָך אַ װיגן פֿון אַ װיג,
ברענגט די מוטער רחל הײלונגסבלעטער
אױסגעפֿונענע אױף װײַטע בערג,
און טרײסט זײ מיט אַ שטילן װאָרט,
ס’קאָן יעדע שעה גאָט עפֿענען דאָס צוגעמאַכטע טראַכט.
צו די װאָס װײנען אין די נעכט אױף אײנזאַמע געלעגערס,
און האָבן ניט פֿאַר װעמען ברענגען זײער צער,
רעדן זײ מיט אױסגעברענטע ליפּן צו זיך אַלײן,
צו זײ קומט די מוטער לאה
האַלט בײדע אױגן מיט די בלײכע הענט פֿאַרשטעלט.
VII
אין נעכט אַזױנע פֿרילינגדיקע דאָ,
װען ס’װאַקסט אונטער אַ שטײן אַ גראָז פֿון דר’ערד
און ס’בעט דער פֿרישער מאָך אַ גרינע קישן אױס
אונטער אַ שאַרבן פֿון אַ טױטן פֿערד
און אַלע גלידער פֿון אַ פֿרױ בעטן זיך צו װײטיק פֿון געבורט.
און פֿרױען קומען און לײגן זיך װי קראַנקע שאָף
בײַ קרענעצעס אױף הײלן זײער לײַב,
און האָבן שװאַרצע פּנימער
פֿון לאַנגיעריקן דאָרשט צום קינדס געשרײ.
אין נעכט אַזױנע פֿרילינגדיקע דאָ,
װען בליצן שנײַדן אױף מיט זילבערנע חלפֿים
די שװאַרצע ערד,
און פֿרױען שװאַנגערע צו װײַסע טישן פֿון שפּיטאָל
קומען צו מיט שטילע טריט
און שמײכלען צום נאָך ניט געבאָרענעם קינד
און אפֿשר נאָך צום טױט.
אין נעכט אַזױנע פֿרילינגדיקע דאָ,
װען ס’װאַקסט אונטער אַ שטײן אַ גראָז פֿון ער’ערד אַרױס.
VIII
אין נעכט װען איך בין װאַך,
און ס’קומען צו מיר טעג מײַנע פֿאַרגאַנגענע
זיך פֿאַר די אױגן שטעלן,
קומט פֿאַר מיר מײַן מאַמעס לעבן.
און אירע אױסגעדאַרטע הענט
אין צניעותדיקע אַרבל פֿון נאַכטהעמד אײַנגעהילט
װי אַ גאָטספֿאָרכטיקע שריפֿט אין װײַסע גוילים
און ס’בײזערן זיך װערטער פֿון המפּיל,
װי פֿײַערדיקע קױלן געלאָשן פֿון איר שטיל געבעט
און אױסגעטריקנט איר דאָס מױל
װי אַ פֿאַרדאַרטע פֿלױם.
און ס’קומען אירע טרערן װי אַ קאַרגער־אײנציק־טראָפּנדיקער רעגן,
און ערשט, אַז כ’בין אַלײן אַ פֿרױ
און גײ אין ברױנעם זײַד געקלײדט
מיט בלױזן קאָפּ
און נאַקעט האַלדז,
און ס’האָט דער אומגליק פֿון מײַן אײגן לעבן מיך דעריאָגט
און װי אַ קראָ,
אױף אַ קלײן הינדעלע אַרויפֿגעפֿאַלן,
איז אָפֿט באַלױכטן העל מײַן צימער אין די נעכט,
און כ’האַלט די הענט איבער מײַן קאָפּ פֿאַרװאָרפֿן
און ס’זאָגן מײַנע ליפּן אַ שטילן אײנפֿאַכן געבעט צו גאָט
און ס’קומען טרערן, װי אַ קאַרגער־אײנציק־טראָפּנדיקער רעגן.
חשוונדיקע נעכט, ווילנע, 1927
FROYEN-LIDER
I
Es veln di froyen fun undzer mishpokhe bay nakht in khaloymes
mir kumen un zogn:
Mir hobn in tsnies a loytere blut iber doyres getrogn,
Tsu dir es gebrakht vi a vayn a gehitn in koyshere kelers
Fun undzere hertser.
Un eyne vet zogn:
Ikh bin an agune geblibn ven s’zenen di bakn
Tsvey roytlekhe epl af boym nokh geshtanen,
Un kh’hob mayne tseyner di vayse tsekritst in di eynzame
nekht fun dervartung.
Un ikh vel di bobes antkegngeyn zogn:
Vi herbstike vintn yogn nokh mir zikh
Nigunim farvelkte fun ayere lebns.
Un ir kumt mir antkegn,
Vu di gas iz nor tunkl,
Un vu s’ligt nor a shotn:
Un tsu vos ot dos blut on a tume
S’zol zayn mayn gevisn, vi a zaydener fodem
Af mayn moyekh farbundn,
Un mayn lebn an oysgeflikt blat fun a seyfer
Un di shure di ershte farrisn?
II
Tsu dem vel ikh kumen,
Ver s’hot der ershter mir mayn froyenfreyd gebrakht
Un zogn: man,
Kh’hob nokh eynem mayn shtiln blik fartroyt
Un in a nakht lem im mayn kop geleygt,
Ersht hob ikh mayn tsar,
Vi binen ongeshtokhene arum mayn harts gebrakht
Un hob keyn honik nit oyf lindern mayn vund.
Un s’vet der man mikh nemen farn tsop,
Vel ikh aniderbrekhn zikh oyf beyde fis
Un blaybn oyfn shvel vi di farshteynerung fun Sdom,
Ikh vel di hent aroyfheybn tsum kop,
Vi s’flegt mayn mame baym bentshn likht,
Nor s’veln mayne finger shteyn vi tsen getseylte zind.
III
A mol iz a shteynerner trep azoy zis vi a kishn,
Az kh’leyg zikh anider lengoys oyf zayn kaltkayt,
Ven kh’kon nisht dertrogn tsum shtok tsu dem dritn,
Mayn kop mit di dine fartriknte lipn.
Kh’bin demolt a shtile farkhaleshte meydl,
Vos shart zikh on dr’erd mit fargliverte glider,
Un blaybt ergets lign
Aleyn ba der nakht oyf di shteynerne shtign.
1924
IV
Dem shpigl muz ikh opkern,
Es zol mayn ponem itst in shtiler nakht
Af mir nit kukn mit shtayfe lipn:
Ikh vel shoyn nit barekhenen vos kh’hob biz itster nit barekhnt.
Shokl ikh dem kop antkegn vant,
Vi tsu a lebedikn mentshn vos badoyert,
Vi tsu an altn gutn-fraynd.
In shtilkayt fun der nakht iz gants egal
Tsi kh’bin gerekht tsi umgerekht,
Es zaynen mayne bremen shver un nokh nit oysgelodn,
Un s’tsien zikh di glider mayne tsu der erd,
Af shtumer onfartroyung tsu ir uraltn gevisn.
V
Lang un mild zaynen di tomuz-ov|ike baginens,
Ven kh’halt mayn kop dem vakhn
Oyf a broyner opgebrenter hant:
Man,
Ikh hob len\m zikh far dir an ort an opgehitn,
Far mir hob ikh nit opgehit keyn ru un ort.
Durkh tsugemakhte oygn faln langzamer un varemer di trern,
Un shtilkayt leygt zikh oys,
Vi hezlekh drimlendike arum bet,
Ot vet der tog an ershtn ruf ton
Un ale veln zikh tseloyfn
Un ikh vel oyfshteyn tsu a shvern langn veg.
1926
VI
Far kales oreme vos zaynen dinstmeydlekh geven,
Tsapt di muter Sore fun feser tunkele
Un krign finklendikn vayn.
Vemen s’iz a fuler krug bashert,
Trogt di muter Sore im mit beyde hent,
Un vemen s’iz bashert a bekherl a kleyns
Falt der muter Sores trer in im arayn.
Un far gasn-meydlekh
Ven vayse khupe-shikhlekh kholemen zikh zey,
Trogt di muter Sore honik loytern,
Ayf kleyne tetselekh,
Tsu zeyer midn moyl.
Far kales oreme, fun a meyukhes|dikn shtam
Vos shemen zikh dos oysgelatete vesh
Brengen tsu der shviger farn oyg,
Firt di muter Rivke kemlen ongelodene
Mit vaysn layvntlayn.
Un ven di finsternish shpreyt oys zikh far di fish,
Un s’knien ale kemlen tsu der erd tsu ru
Mest di muter Rivke layvnt eyl nokh eyl
Fun di fingerlekh fun hant bizn goldenem braslet.
Far di vos hobn mide oygn
Fun nokhkukn nokh yedn shkheynesdikn kind,
Un dare hent fun garn
Nokh a vign fun a vig,
Brengt di muter Rokhl heylungsbleter
Oysgefunene af vayte berg,
Un treyst zey mit a shtiln vort,
S’kon yede sho got efenen dos tsugemakhte trakht.
Tsu di vos veynen in di nekht af eynzame gelegers,
Un hobn nit far vemen brengen zeyer tsar,
Redn zey mit oysgebrente lipn tsu zikh aleyn,
Tsu zey kumt di muter Leye
Halt beyde oygn mit di bleykhe hent farshtelt.
VII
In nekht azoyne frilingdike do,
Ven s’vakst unter a shteyn a groz fun dr’erd
Un s’bet der frisher mokh a grine kishn oys
Unter a sharbn fun a toytn ferd
Un ale glider fun a froy betn zikh tsu veytik fun geburt.
Un froyen kumen un leygn zikh vi kranke shof
Bay krenetses oyf heyln zeyer layb,
Un hobn shvartse penemer
Fun langyerikn dorsht tsum kinds geshrey.
In nekht azoyne frilingdike do,
Ven blitsn shnaydn oyf mit zilberne khalofim
Di shvartse erd,
Un froyen shvangere tsu vayse tishn fun shpitol
Kumen tsu mit shtile trit
Un shmeykhlen tsum nokh nit geborenem kind
Un efsher nokh tsum toyt.
In nekht azoyne frilingdike do,
Ven s’vakst unter a shteyn a groz fun er’erd aroys.
VIII
In nekht ven ikh bin vakh,
Un s’kumen tsu mir teg mayne fargangene
Zikh far di oygn shteln,
Kumt far mir mayn mames lebn.
Un ire oysgedarte hent
In tsniesdike arbl fun nakhthemd ayngehilt
Vi a gotsforkhtike shrift in vayse gvilim
Un s’beyzern zikh verter fun Hamapl,
Vi fayerdike koyln geloshn fun ir shtil gebet
Un oysgetriknt ir dos moyl
Vi a fardarte floym.
Un s’kumen ire trern vi a karger-eyntsik-tropndiker regn,
Un ersht, az kh’bin aleyn a froy
Un gey in broynem zayd gekleydt
Mit bloyzn kop
Un naket haldz,
Un s’hot der umglik fun mayn eygn lebn mikh deryogt
Un vi a kro,
Af a kleyn hindele arufgefaln,
Iz oft baloykhtn hel mayn tsimer in di nekht,
Un kh’halt di hent iber mayn kop farvorfn
Un s’zogn mayne lipn a shtiln eynfakhn
Gebet tsu Got
Un s’kumen trern, vi a karger-eyntsik-tropndiker regn.
Kheshvndike nekht (Nights of the month of Heshvan). Vilna, 1927
Kadya Molodowsky (1894-1975)
was born in Bereze Kartuskaya, White Russia in 1894. Although a girl, she studied Khumesh (Pentateuch) with her father, a melamed, a teacher, and later both Gemore and Russian with private tutors. In the 1920’s she settled in Warsaw and worked by day as a teacher in a socialist Yiddishist Tsisho school, and in the evenings in a Hebraist community school. Herself a fervent Zionist, she married a Communist, the historian and literary critic Simkhe Lev, and they lived, from 1935 on, for the most part, in America, with a three year interval in Israel. The couple had no children.
Generally considered the foremost female writer in modern Yiddish literature, and a first-rate and prolific poet by any standard, she published eight volumes of poetry, a collection of short stories, several novels, and also edited a literary journal Svive in New York.
Molodowsky’s work reveals a woman striving to reconcile the opposing forces of religion and modernity, a realist and a skeptic who longed for miracles, a philosophic thinker who tempered deepest tragedy with irony and humor, and a spiritual seeker who despaired in God and humanity. Paper Bridges (1999), translated and edited by Kathryn Hellerstein, offers a comprehensive selection of her best poetic work in English and was voted one of the 100 best Jewish books by a panel at the National Jewish Book Center.
Previously, in Week 8, I posted Songs ! and VIII. Now I am posting the whole poem so that readers can appreciate this wonderful piece of literature. Songs VI and VII related directly to mothers.
Women-Poems
The women of our family will come to me in dreams at night and say:
Modestly we carried a pure blood across generations,
Bringing it to you like well-guarded wine from the kosher
Cellars of our hearts.
And one woman will say:
I am an abandoned wife, left when my cheeks
Were two ruddy apples still fixed on the tree,
And I clenched my white teeth throughout lonely nights of waiting.
And I will go meet these grandmothers, saying:
Like winds of the autumn, your lives’
Withered melodies chase after me.
And you come to meet me
Only where streets are in darkness,
And where only shadows lie:
And why should this blood without blemish
Be my conscience, like a silken thread
Bound upon my brain,
And my life a page plucked from a holy book,
The first line torn.
II
I will come to the one
Who first brought me woman’s delight,
And say, Husband,
I trusted someone else with my quiet gave,
And one night laid my head down near him.
Now I bring my sorrow
Like bees stinging around my hear,
And have no honey to soothe the hurt.
And when my husband takes me by the braid,
I will drop to my knees
And remain on the doorsill like the petrifcation of Sodom.
I will raise my hands to my head
As my mother used to, blessing the candles,
But my fingers still stand up like ten numbered sins.
III
A stone is sometimes as sweet as a pillow,
If I stretch my whole body the length of its coldness,
When all the way up to the third floor, I cannot
Carry my head with its lips thin and arid.
I am, then, a swooning girl, fainting and silent,
Who, shuffling across ground on limbs numb and stiffened,
Stops somewhere and lies down
In the night on these stone stairs, alone.
1924
IV
I must turn the mirror aside,
So that now in the still night, my face
Does not look at me with prim lips:
I’m not going to solve what I haven’t yet solved.
I nod my head to the wall,
As if to a living person who feels sorry,
As if to an old, good friend.
In the still of the night, it is all the same
Whether I am right or wrong.
My brows are heavy and still not unburdened,
And my limbs gravitate to the earth
In mute trust of her primordial conscience.
V
Long and mild are the dawns of Tammuz and Av,
When I hold my wakeful head
On a brown, sunburned hand:
Husband,
I have a place for you near me, a cherished place,
But I have not kept any peace of place for myself.
Through closed eyes, my tears fall slow and warm,
And stillness spreads,
Like drowsy hares around my bed.
Soon the first cry of day will sound,
And they will scatter,
And I will rise to a long, hard way.
1926
VI
For poor brides who were servant girls,
Mother Sarah draws forth form dim barrels
Pitchers of sparkling wine.
To those so destined, Mother Sarah
Carries a full pitcher with both hands.
And for those so destined, Mother Sarah’s
Tears fall into the tiny goblet.
And for streetwalkers
Dreaming of white wedding shoes,
Mother Sarah bears pure honey
In small saucers
To their tired mouths.
For high-born brides now poor,
Who blush to bring patched underclothes
Before their mother-in-law,
Mother Rebecca leads camels
Laden with white linen.
And when darkness spreads before their feet,
And all camels kneel on the ground to rest,
Mother Rebecca measures linen ell by ell
From her rings to her golden bracelet.
For those whose eyes are tired
From watching the neighborhood children,
And whose hands are thin from yearning
For a small, soft body
And for the rocking of a cradle,
Mother Rachel brings healing leaves
Discovered on distant mountains,
And comforts them with a quiet word:
At any hour, God may open the sealed womb.
To those who cry at night in solitary beds,
And have no one to share their sorrow,
Who talk to themselves with parched lips,
to them comes Mother Leah quietly,
Shielding both eyes with her pale hands.
VII
There are the spring nights
When up from under the stone, a grass blade pushes forth from the earth,
And fresh moss makes a green cushion
Under the skull of a dead horse,
And all of a woman’s limbs beg for the hurt of childbirth.
And women come and lie down like sick sheep
By wells to heal their bodies,
And their faces are dark
From long years of thirsting for the cry of a child.
These are the spring nights
When lightning splits the black earth
With silver slaughtering knives,
And pregnant women approach
White tables in the hospital with quiet steps
And smile at the yet-unborn child
And perhaps even at death.
These are the spring nights
When up from under a stone, a grass blade pushes forth from the earth.
VIII
Nights when I’m awake
And one by one my past days come
To place themselves before my eyes,
My mother’s life come to me.
And her emaciated hands
Wrapped in modest nightgown sleeves
Are like a God-fearing script on white parchment
And the words of Hamapil are angry
Like fiery coals quenched by her quiet plea,
And they shrivel her mouth
Like a withered plum.
And her tears come drop by drop like a stingy drizzle.
And now that I myself am a woman,
And walk, clad in brown silk
With my head bare
And my throat naked,
And now that my own life’s misfortune has hunted me down
Like a crow falling upon a chick,
Often my room is lit up all night,
And I hold my hands, reproaches, over my head,
And my lips recite a quiet, simple
Plea to God.
And tears come drop by drop like a stingy drizzle.
1925
Tr. Kathryn Hellerstein, Paper Bridges: Selected Poems of Kadya Molodowsky, Translated, introduced and edited by Kathryn Hellerstein, Wayne State University Press, 1999
.