THIS WEEK
Itsik Manger, כ’וועל אויסטאָן די שיך, I’ll Take Off My Shoes
Gele Shvayd-Fishman, מאַמע, Mamme
Avrom Sutskever, דער זעלביקער װאַס האָט געבענטשט, ער האָט מיך אױך געשאָלטן, Who Blessed Me Has Also Cursed me (From Balak, Week 38.)
Arn Tsaytlin, לויב מיך, Praise Me (From Balak, Week 38.)
Tsilye Drapkin, מײַן מאַמע, My Mother

Itsik Manger, Kh’vel Oyston di shikh, sung by Chava Alberstein, on hte CD The Well

14:1-2 You are children of the Lord, your God. You shall neither cut yourselves nor make any baldness between your eyes for the dead.2 For you are a holy people to the Lord, your God, and the Lord has chosen you to be a treasured people for Him, out of all the nations that are upon the earth.

For a biography of Itzik Manger in Yiddish and English, see Week 1.

כ’וועל אויסטאָן די שיך

כ’וועל אויסטאָן די שיך און דעם טרויער,
און קומען צו דיר צוריק
אָט אַזוי ווי איך בין אַ פֿאַרשפּילטער,
און שטעלן זיך פֿאַר דײַן בליק.

מײַן גאָט, מײַן האַר, מײַן באַשאַפֿער,
לײַטער מיך אויס אין דײַן שײַן
אָט ליג איך פֿאַר דיר אויף אַ וואָלקן
פֿאַרוויג מיך און שלעפֿער מיך אײַן.

און רעד צו מיר גוטע ווערטער,
און זאָג מיר אַז איך בין „דײַן קינד“.
און קוש מיר אַראָפּ פֿונעם שטערן
די צייכנס פון מײַנע זינד.

איך האָב דאָך געטאָן דײַן שליחות
און געטראָגן דײַן געטלעך ליד
צי בין איך דען שולדיק, וואָס ס׳גראַמט זיך,
על־פּי טעות „ייִד“ מיט „ליד“.

צי בין איך דען שולדיק, וואָס ס׳גראַמט זיך,
על־פּי טעות „שיין“ מיט „געוויין“,
און די בענקשאַפט, די אמתע בענקשאַפֿט,
וואָגלט כּסדר אַליין?

צי בין איך דען שולדיק דערלויכטער,
וואָס כ’בין איצט דערשלאָגן און מיד,
און לייג דיר אַוועק צופֿוסנס,
דאָס דאָזיקע מידע ליד?

מײַן גאָט, מײַן האַר, מײַן באַשאַפֿער,
לײַטער מיך אויס אין דײַן שײַן
אָט ליג איך פֿאַר דיר אויף אַ וואָלקן
פאַרוויג מיך און שלעפֿער מיך אײַן.
    ליד און באַלאַדע

I’LL TAKE OFF MY SHOES

I’ll take off my shoes and my sorrow,
And come back to Your ways.
Now my game is played out and over,
I place myself in Your gaze.

My God, my Lord, my Creator,
My path has been troubled and steep.
Now I lie on a cloud before You—
Take me and rock me to sleep.

And speak to me words of comfort,
And tell me I am Your child,
And wipe my sins from my forehead,
With a kiss forgiving and mild.

I have carried out Your commandment,
My poems were written for You—
Is it my fault and my burden
That it happens that “Jew” rhymes with “you”?

And is it my fault then that “beauty”
With “duty” happens to rhyme,
And longing, deep-seated longing,
Is shut up alone with time?

And am I to blame, Light-giver,
If weary with loss and defeat,
I bring this weary poem,
And lay it at your feet?

My God, my Lord, my Creator,
My path has been troubled and steep.
Now I lie on a cloud before You—
Take me and rock me to sleep.
   Tr. Murray Citron, In geveb, OCT 02,  2017

Gele Shvayd Fishman, Mame

זע, איך לײג פֿאַר אײַך הײַנט אַ ברכה און אַ קללה; די ברכה, אױב איר װעט צוהערן צו די געבאָט פֿון יהוה אײַער גאָט, װאָס איך געביט אײַך הײַנט, און די קללה, אױב איר װעט ניט צוהערן צו די געבאָט פֿון יהוה אײַער גאָט, און איר װעט זיך אָפּקערן פֿון דעם װעג װאָס איך באַפֿעל אײַך הײַנט, כּדי צו גײן נאָך פֿרעמדע געטער, װאָס איר קענט ניט.

For a biography of Gella Schweid Fishman in Yiddish and English, click here.

מאַמע

דאָס אױג װאָס בײַ דער זײַט
פֿון האַרצן
האָב איך מיר אײנע אַלײן
קאַליע געמאַכט

כ’האָב דיך ניט געפֿאָלגט
מאַמע
אָן אויפֿהער פֿליסן־פֿליסן
טרערן

עד־עין זע איך ניט קיין סוף
מאַמע
?זאָל איך װערן בלינד
  2000 אין שטילע שעהען, כּתּבֿ: האָבאָקען, ניו־דזשערסי    

Mamme

The eye at the side
of my heart
was damaged by me
all by myself.

I didn’t listen to you
Mamme.
No stopping the flow
of tears.

Still there is no end in sight
Mamme
Should I go blind?
Tr. Gella Fishman and Sheva Zucker

MAME

Dos oyg vos bay der zayt
fun hartsn
hob ikh mir eyne aleyn
kalye gemakht

kh’hob dikh nit gefolgt
mame
on ufher flisn-flisn
trern

ad-ayen ze ikh nit kin sof
mame
zol ikh vern blind?
In shtile shoen, ktav: Hoboken, N”dzh, 2002

Avrom Sutskever, דער זעלביקער װאַס האָט געבענטשט, ער האָט מיך אױך געשאָלטן, Who Blessed Me Has Also Cursed me (From Balak, Week 38.)

Arn Tsaytlin, לויב מיך, Praise Me (From Balak, Week 38.)

Tsilye Drapkin, Mayn Mame

14: 29And the Levite, because he hath no portion nor inheritance with thee, and the stranger, and the fatherless, and the widow, that are within thy gates, shall come, and shall eat and be satisfied; that the LORD thy God may bless thee in all the work of thy hand which thou doest.

For a biography of Celia Dropkin in Yiddish, click here.
For For a biography of Celia Dropkin in English, click here.