Tsugreytndik zikhtsu tantsn – audio
Vos di shtilkeyt hot baloykhtn– audio
ירמיהו אַהרן טאַוב איז אויפֿגעוואַקסן אין אַ פֿרומער (נישט-חסידישער) ישיבֿה־קהילה אין פֿילאַדעלפֿיע. ווען ער איז געווען אין די 20ער יאָרן האָט ער אָנגעהויבן זיך לערנען פֿאָרמעל ייִדיש כאָטש די לופֿט פֿון זײַנע קינדער־יאָרן איז געווען אײַנגעזאַפּט מיט ייִדיש־לשון. ער וווינט איצט אין וואַשינגטאָן, ד”ק וווּ ער אַרבעט ווי אַ ביבליאָטעקער איןישׂראל־ און יודאַיִקאַ־אָפּטייל פֿון נאַציאָנאַלער קאָנגרעס־ביבליאָטעק. טאַוב איז דער מחבר פֿון דרײַ בענד פּאָעזיע, The Insatiable Psalm, What Stillness Illuminated/וואָס שטילקייט האָט באַלויכטן, און Uncle Feygele. זײַנע ייִדישע לידער זײַנען געדרוקט געוואָרן אין דער באַוועבטער ייִד, יוגנטרוף, פֿאָרווערטס, און צוקונפֿט, צווישן אַנדערע פּובליקאַציעס. זײַן וועבזײַטל איז www.yataub.net.
Yermiahu Ahron Taub grew up in an orthodox (non-Hasidic) yeshivish community in Philadelphia. He began his formal study of Yiddish when he was in his 20s although the language was very much present in his childhood. Currently he lives in Washington, DC where he works as a Senior Librarian in the Israel & Judaica Section at the Library of Congress. He is the author of three volumes of Poetry, The Insatiable Psalm, What Stillness Illuminated/וואָס שטילקייט האָט באַלויכטן and Uncle Feygele. His Yiddish poems have been published in a Der bavebter Yid, Yugntruf, Forverts and Tsukunft among others. You may learn more about him at his website: yataub.net.
צוגרײטנדיק זיך צו טאַנצן
זי זיצט אויף אַ בענקל אין אַ ים פֿון
דער בלײכסטער ראָזקײט,
שװימענדיק.
דאָס שײטל (בלאָנדער
װי דער איצט פֿאַרטונקלטער צאָפּ באַהאַלטן
אינעם שופֿלאָד),
אַן אָפֿענע פֿויסט.
די מאַמע קוקט אינעם גלאָז,
לאַנג.
אָן אַ זיפֿץ,
לײגט זי צו דאָס רויט און בלוי,
בשׂמים-ריח פֿון אַן אומבאַצײכנט פֿלעשל,
קאַמופֿלאַזש פֿאַר זאַכן אומבאַװוּסטע.
די פּערל אין אָרדענונג,
לאָזט זי אַראָפּ דעם קאָפּ אויפֿן טיש,
מיט צידערדיקע אַקסלען,
נישט אין שטאַנד אַ ריר צו טאָן דעם מאַנס װערטער
פֿון אונטן.
און דאָס קלײנע ייִנגל פֿאַרקוקט זיך אַדורך די שפּיצן
מיט אָפּשײַ.
[דער אומזעטיקלעכער מיזמור] The Insatiable Psalm
TSUGREYTNDIK ZIKH TSU TANTSN
zi zitst af a benkl in a yam fun
der bleykhster rozkeyt.
shvminendik.
dos sheytl (blonder
Vv der itst fartunklter tsop bahaltn
inem shuflod),
an ofene foyst.
di mame kukt inem gloz,
lang.
on a zifts,
leygt zi tsu dos royt un bloy,
bsomim-reyekh fun an umbatseykhnt fleshl,
kamuflazh far zakhn umbavuste.
di perl in ordenung
lozt zi arop dem lop afn tish,
mit tsiterdike akslen,
nisht in shtant a rir tsu ton dem mans verter
fun untn.
un dos kleyne yingl farkukt zikh adrukh di shpitsn
mit opshay.
preparing to dance
she sits on the chair in a sea
of the palest pink,
floating.
the sheytl (blonder
than the now darkened braid packed
away in the drawer),
an open fist.
mother looks into the glass,
long. without a sigh,
she applies the red and the blue,
scent from an unmarked bottle,
camouflage of things unknown.
the pearls in place,
she lowers her head onto the desk,
her shoulders shaking,
unable to budge the man’s words from below.
and the little boy stares through the lace
in awe.
The Insatiable Psalm (Wind River Press, 2005)
18
װאָס פֿאַר אַ נסיעה!
נעם אַרויס דאָס ברויט.
גײ איצט אַרויף; נעם די פֿלוימען מיט.
איך װעל אויסטאָן דאָס שײטל … אָט בין איך.
טאַטעלע, דו מוזסט זײַן שטיל.
Vos far a nesiye!
Nem aroys dos broyt.
Gey itst aruf; nem di floymen mit.
Ikh vel oyston dos sheytl… Ot bin ikh.
Tatele, du muzst zayn shtil.
What a trip we took!
Take the bread out.
Go up now; take the plums.
I will take off my wig … here I am.
Little one, you must be still.
19
בלײכער טראַפֿיק האָט געשטראָמט דורכן באַפּינטלטן פֿילם פֿון דעצעמבער-שלאָף.
קולות פֿון דער שטיל; כ’האָב געהערט עפֿענען די טיר.
די מאַמע האָט געזאַמלט מײַנע ברענענדיקע פֿאָרעמס.
אויף איר האַלדז האָב איך געאָטעמט דעם זכּרון פֿון פּאַרפֿום.
דורכן נעפּל האָבן מיר געזען אַ רויטן שירעם גײן אַ װאַלס איבער נאַסע ברוקשטײנער.
Bleykher trafik hot geshtromt durkhn bapintltn film fun Detsember-shlof.
Koyles fun der shtil; kh’hob gehert efenen di tir.
Di mame hot gezamlt mayne brenendike forems.
Af ir haldz hob ikh arayngeotemt dem zikorn fun parfum.
Durkhn nepl hobn mir gezen a roytn shirem geyn a vals iber nase brukshteyner.
Pale traffic streamed through the grainy film of December sleep.
Voices from the quiet; I heard the door open.
Mother gathered my burning shapes.
Against her neck I breathed the memory of her perfume.
Through the fog we saw a red umbrella waltz over wet cobblestones.
24
די מאַמע איז געווען פֿאַרליבט אין דער סקריפּענדיקער מוזיק פֿון דער קאַרוסעל.
זי האָט זיך אָנגעלענט אויפֿן פּלאַסטישן אָגער בשעת ער האָט גאַלאָפּירט
דורך װאָלקנס קאָקאָשעס און צוקער-װאַטע און עפּלפּײַ.
װאָלט זי געקענט אַ מאָל געװינען אַ בלויע סטענגע?
קײן קינד האָט נישט אויסגערופֿן איר נאָמען.
לידער 18, 19 און 24 פֿון וואָס שטילקייט האָט באַלויכטן, 2008
Di mame iz geven farlibt in der skripendiker muzik fun der karusel.
Zi hot zikh ongelent afn plastishn oger beshas er hot galopirt
Durkh volkns kokozhes un tsuker-vate un eplpay.
Volt zi gekent a mol gevinen a bloye stenge?
Kin kind hot nisht oysgerufn ir nomen.
Lider 18, 19 un 24 fun Vos shtilkayt hot baloykhtn, 2008.
The mother adored the tinny music of the carousel.
She leaned against the plastic stallion as it galloped
through clouds of popcorn and cotton candy and apple pie.
Could she ever win a blue ribbon?
No child called her name.
What Stillness Illuminated/Vos shtilkayt hot baloykhtn (Parlor Press, 2008; Free Verse Editions series)