WEEK 10
Miryem Ulinover, דער גאָלדענער בעכער, The Golden Goblet
Rokhl Korn, דאָס אַלץ, וואָס קומט מיר צו חלום, Everything I Dream
Rokhl Korn, אַ נײַ קלײד, A New Dress

Miryem Ulinover, Der goldener bekher

44 12And he searched, beginning at the eldest, and leaving off at the youngest; and the goblet was found in Benjamin’s sack. 

מד 12 און ער האָט געזוכט; מיטן עלטסטן האָט ער אָנגעהױבן, און מיטן ייִנגסטן האָט ער געענדיקט. און דער בעכער איז געפֿונען געװאָרן אין בנימינס זאַק. 

For a biography of Miriam Ulinover, click here.

דער גאָלדענער בעכער 

אױפֿן שױבנשענקל
רוט דער שבת־חן,
דאָרט ליגט ס’מוצאי־מעסער
מיטן גריף פֿון בײן. 

דאָרט דער גאָלדענער בעכער
פֿאַר צײַטנס געפֿרעגט,
מיט דער צײַט געפּסלט
און אַװעקגעלײגט.

ער האָט אָן עפּעס, זאָגט מען,
אײן מאָל אָנגעקלאַפּט
אין אַן אָרט אַ פֿינצטערן
און אַ קנײטש געכאַפּט. 

אָפּגענוצט װערט אַלץ
און פֿאַרלירט זײַן פֿאַרב,
נישט דער גאָלדענער בעכער
מיט דעם טיפֿן קאַרב!

 אַלט און הײליק שימערט
ער פֿון שאַנק אַרױס,
אפֿשר איז עס 
יוסף הצדיקס כּוס…

און דעם קנײטש דעם טיפֿן
קען ער האָבן רק
פֿון אַן אָרט אַ פֿינצטערן
פֿון בנימינס זאַק!
     מרים אולינאָווער, מרים אולינאָווער, אַ גרוס פֿון דער אַלטער היים: לידער, פּאַריז, 2003

Here is my very literal non-rhyming translation.

THE GOLDEN GOBLET

On the cupboard pane
The charm of Sabbath rests,
There lies the khale knife
With it’s ivory handle.

There the golden goblet
So much in demand in days gone by,
Now so out of use
Has been put away.

One day, they say, it
Knocked into something
And in a dark place
Got a dent.

Everything gets used
And loses its color,
But not the golden goblet
With its deep notch!

Old and holy it sparkles
Out of the cupboard,
Perhaps it is
The cup of Joseph the Righteous…

And the deep dent
It can have only
From a dark place
In Benjamin’s sack!
Tr. Sheva Zucker

der goldener bekher

oyfn shoybnshenkl
rut der shabes-kheyn,
dort ligt s’moytsey-meser
mitn grif fun beyn.

dort der goldener bekher
far tsaytns gefregt,
mit der tsayt ge|paslt
un avekgeleygt.

er hot on epes, zogt men,
eyn mol ongeklapt
in an ort a finstern
un a kneytsh gekhapt.

opgenutst vert alts
un farlirt zayn farb,
nisht der goldener bekher
mit dem tifn karb!

alt un heylik shimert
er fun shank aroys,
efsher iz es
Yoysef hatsade’s kos…

un dem kneytsh dem tifn
ken er hobn rk
fun an ort a fins|tern
fun Binyomens zak!
Miryem Ulinover

Rokhl Korn, Dos alts, vos kumt mir tsu kholem

41:7And the thin ears swallowed up the seven rank and full ears. And Pharaoh awoke, and, behold, it was a dream. 8And it came to pass in the morning that his spirit was troubled; and he sent and called for all the magicians of Egypt, and all the wise men thereof; and Pharaoh told them his dream; but there was none that could interpret them unto Pharaoh.

32And for that the dream was doubled unto Pharaoh twice, it is because the thing is established by God, and God will shortly bring it to pass.

מא 7 און די דינע זאַנגען האָבן אײַנגעשלונגען די זיבן געזונטע און פֿולע זאַנגען. און ַפּרעה האָט זיך אױפֿגעכאַפּט, ערשט עס איז אַ חלום.

8 און עס איז געװען אין דער פֿרי, איז זײַן געמיט געװען צערודערט, און ער האָט געשיקט און גערופֿן אַלע ַחרטומים פֿון מצרים, און אַלע אירע חכמים; און ַפּרעה האָט זײ דערצײלט זַײנע חלוֹמות, אָבער קײנער האָט זײ ניט געקענט פּוֹתר זײַן פֿאַר ַפּרעהן. 

32 און װאָס דער חלום האָט זיך איבערגעחזרט אַ צװײט מאָל: װײַל די זאַך איז פֿעסט פֿון גאָט, און גאָט אײַלט דאָס צו טאָן. 

For a biography of Rokhl Korn, click here.
For a biography of Rokhl Korn in Yiddish, click here.

דאָס אַלץ, װאָס קומט מיר צו חלום

דאָס אַלץ, װאָס קומט מיר צו חלום
האָט דאָך ערגעץ אַן אָנהײב, אַ סוף —
טאָ פֿאַר װאָס שטײ איך בלױז אין דער מיטן
און װאַרט אױף פֿאַרבלאָנדזשעטן רוף? 

און װער פֿאַרװעבט און פֿאַרשפּינװעבט
אין דער גראָ געװאָרענער צײַט,
בעת ס’בלעטערט מיך, װי אַ ספֿר
דער אָטעם פֿון אײביקײט. 

און אױפֿן ראַנד פֿון די בלעטער
פֿלאַמיקט מיט פּורפּורנער שײַן
דאָס אַלץ, װאָס איז נאָך נישט געװאָרן,
דאָס אַלץ, װאָס איז ערבֿ פֿאַרגײן. 

עס שטעלט זיך דער חלום צוקאָפּנס
דעם טרױער, װאָס אָדערט זיך אײַן
אין אַ בלינדער װעלט און פֿירט זי
צום בראשית פֿון מענטשלעך געװײן.
     רחל קאָרן, די גנאָד פֿון וואָרט, תּל־אָבֿיבֿ 1968

EVERYTHING I DREAM

Everything I dream
must begin and end —
then why am I between,
waiting for a lost voice,

wound and bound and cobwebbed
in a time gone grey,
while the breath of eternity
rifles through me like the pages of a book?

And at the margin of the pages
is the purple light
of all things not yet come into being,
all things passing away.

My dream hovers at the head
of grief that threads the fears
of a sightless world and leads it
to the genesis of human fears.
      Rokhl Korn
      Tr. Seymour Levitan, Paper Roses: Rokhl Korn/פּאַפּירענע רויזן, Aya Press, 1985

dos alts, vos kumt mir tsu kholem

dos alts, vos kumt mir tsu kholem
hot dokh ergets an onheyb, a sof —
to far vos shtey ikh bloyz in der mitn
un vart oyf farblondzhetn ruf?

un ver farvebt un farshpinvebt
in der gro gevorener tsayt,
beys s’bletert mikh, vi a seyfer
der otem fun eybikeyt.

un oyfn rand fun di bleter
flamikt mit purpurner shayn
dos alts, vos iz nokh nisht gevorn,
dos alts, vos iz erev fargeyn.

es shtelt zikh der kholem tsukopns
dem troyer, vos odert zikh ayn
in a blinder velt un firt zi
tsum breyshis/breyshes fun mentshlekh geveyn.
Rokhl korn, di gnod fun vort, 1968

 

A NEW DRESS by Rokhl Korn. Recording to follow after Jan. 15, 2025

41: 42And Pharaoh took off his signet ring from his hand, and put it upon Joseph’s hand, and arrayed him in vestures of fine linen, and put a gold chain about his neck.

מא  42 און ַפּרעה האָט אַראָפּגענומען זַײן זיגלרינג פֿון זײַן האַנט, און האָט אים אָנגעטאָן אױף דער האַנט פֿון יוֹספֿן, און ער האָט אים אָנגעקלײדט אין לײַנענע בגדים, און אים אָנגעטאָן אַ גילדערנע קײט אױפֿן האַלדז. 

אַ נײַ קלײד 

אַ נײַ קלײד
איך האָב זיך אָנגעטאָן הײַנט,
צום ערשטן מאָל
נאָך זיבן לאַנגע יאָר
אַ נײַ קלײד. 

נאָר ס’איז צו קורץ פֿאַר מײַן טרױער
און צו ענג פֿאַר מײַן לײַד,
און ס’איז אַ יעדער װײַס־גלעזערנער קנאָפּ,
װי אַ טרער,
װאָס פֿליסט פֿון די פֿאַלדן אַראָפּ
פֿאַרשטײנערט און שװער. 
 שטאָקהאָלם, 1947
  רחל קאָרן  ‏

A NEW DRESS

Today for the first time
after seven long years
I put on
a new dress.

But it’s too short for my grief,
too narrow for my sorrow,
and each white-glass button
like a tear
flows down the folds
heavy as a stone.
Stockholm, 1947
Rokhl Korn
Tr. Ruth Whitman, An Anthology of Modern Yiddish Poetry, Selected and translated by     Ruth Whitman, Workmen’s Circle, 1979

a nay kleyd

ikh hob zikh ongeton haynt,
tsum ershtn mol
nokh zibn lange yor
a nay kleyd.

nor s’iz tsu kurts far mayn troyer
un tsu eng far mayn layd,
un siz a yeder vays-glezerner knop,
vi a trer,
vos flist fun di faldn arop
farshteynert un shver.
Rokhl korn